Guido van den Broek, KNO arts in het Radboud UMC, over tijdwinst en kwaliteitsverbetering met nieuw zorgpad
“Het gaat als een wave door de zorg en is inmiddels groter dan een leuk tooltje.”

“In de zorg leggen we veel vast. Maar vaak wel zo dat het in de praktijk alleen bruikbaar is voor de behandelend arts. Wil je gegevens delen, dan zijn ze vaak lastig terug te vinden, moeilijk uit te wisselen en niet geschikt voor kwaliteitsregistratie en onderzoek. Wij hebben een manier gevonden om dat op te lossen. Een werkwijze die zorgverleners ook veel tijd bespaart.” Aan het woord is Guido van den Broek, KNO arts in het Radboud UMC en een van de initiatiefnemers van het landelijk zorgpad hoofdhalsoncologie.
“Artsen en paramedici zijn vaak veel tijd kwijt met het invoeren van gegevens. Er bleef in onze ogen weinig aandacht over voor de patiënt. Standaard schrijft de arts alles wat hij bespreekt met de patiënt op in tekstvelden. Dat is prima voor het dossier, maar verder kun je weinig met die data. Want elke zorgverlener schrijft dingen iets anders op. Om de invoer te verbeteren hebben we gestandaardiseerd wat we vastleggen en hoe we dingen vastleggen. Daarnaast is op zoveel mogelijk plekken het tekstveld vervangen door een formulier. De data die we daarop invullen is wel uit te wisselen. Daarnaast koppelden we een aantal vervolgacties aan het formulier. Stel, een arts vult op het formulier een bepaalde diagnose in. Dan weet het systeem dat bij die diagnose bijvoorbeeld een CT-scan van de hals, een echo en een longfoto gemaakt moet worden. Het systeem regelt automatisch de aanvragen. Dat hoeft de arts daarna niet meer handmatig te doen.”
"Inmiddels is de werkwijze zo groot, dat het als een wave door de zorg gaat. Het is groter dan een leuk tooltje.”
Groter dan een leuk tooltje Wat begon als een experiment, is inmiddels uitgegroeid tot een landelijke ‘wave’. “We zagen steeds een besparing in de administratie, dus keken we wat we nog meer konden doen. Zo is het opgestapeld. Het begon op onze afdeling. Daarna hebben we het breder getrokken naar de hele keten. Daarna zijn ook andere zorgpaden binnen ons ziekenhuis aangepast. Toen we in het Radboud klaar waren, zijn we onze kennis gaan delen met collega’s in het land. Inmiddels is de werkwijze zo groot, dat het als een wave door de zorg gaat. Het is groter dan een leuk tooltje.” Landelijke uitrol “Naast het benaderen van collega’s in het land, zijn we ook gaan praten met EPD leveranciers. Want we wilden voorkomen dat elk ziekenhuis ook de exercitie moest doen die wij hebben gedaan. De eerste gesprekspartners waren het Antoni van Leeuwenhoek en Chipsoft. Onze werkwijze in het EPD van EPIC is zo gekopieerd naar het EPD van Chipsoft. Dat loopt daar nu halfjaar en ze kopiëren nu deze manier van werken naar andere zorgpaden binnen het ziekenhuis. Een volgende stap is het ontwikkelen van een soort standaarddossier. Zo kunnen we de dingen die we gedaan hebben met EPIC en Chipsoft ook kopiëren naar andere EPD leveranciers.”
"We hebben de veranderingen spelenderwijs geïmplementeerd. Het is zo aangepakt dat onze collega’s er zo weinig mogelijk last van hadden.”
Anders naar ICT kijken De implementatie van het zorgpad heeft de kijk van Guido op ICT wel veranderd. “Traditioneel zijn ICT’ers in the lead bij dit soort projecten. Maar dat werkt niet, want ze hebben onvoldoende inhoudelijke kennis van het zorgproces. We vragen ze zorginhoudelijke dingen in te bouwen in een EPD, terwijl ze niet weten welke dingen een arts bespreekt met een patiënt. Onze conclusie was beter samenwerken en als zorgverlener zelf dingen in het EPD bouwen. Dat klinkt heel gek en is ook heel onwennig voor artsen. Dus hebben we ons met z’n drieën verdiept in het systeem en de veranderingen spelenderwijs geïmplementeerd. Het is zo aangepakt dat onze collega’s er zo weinig mogelijk last van hadden.” Enorme kwaliteitsverbetering Het nieuwe zorgpad levert meer op dan lagere administratieve lasten. “Ook doorlooptijden zijn veel korter. Dus patiënten krijgen eerder hun diagnose en worden sneller behandeld. We krijgen nu ook inzichtelijk wanneer de doorlooptijd bij een patiënt te sterk afwijkt. Is een patiënt bijvoorbeeld al twee weken onderweg zonder diagnose, dan krijgen we een signaal dat er iets aan de hand is. Dat gebeurde vroeger pas achteraf. Dat je nu al gedurende het zorgproces dat inzicht krijgt en kunt ingrijpen, is een enorme kwaliteitsverbetering.
"20 artsen, 10 paramedici en alle andere zorgverleners boeken allemaal per consult 40% tijdwinst. Dat is echt enorm en zorgt ervoor dat we met veel meer plezier werken.”
40% tijdwinst De key van het succes is, dat die verandering voor de zorgverlener zo makkelijk mogelijk verloopt. Je moet winst zien bij die verandering. Want dan ben je ook geneigd die verandering door te zetten. Merk je dat handelingen minder tijd kosten, dan loont het om een nieuwe manier van werken aan te leren. We zijn hier in 2017 mee gestart en hebben alweer lange tijd heel veel profijt van die inspanningen. Niet alleen wij, maar de hele keten. Dus 20 artsen, 10 paramedici en alle andere zorgverleners die allemaal per consult 40% tijdwinst boeken. Dat is echt enorm. En dat zorgt ervoor dat we met veel meer plezier werken.”